જન્મભૂમિ ત્યજી આ દેશની ધરતી પર પગ મૂક્યો ત્યારે ખબર ન હતી કે
   જીવનમાં કેવા કેવા અનુભવોમાંથી  પસાર થવું પડશે. હા, પણ તેનું જ નામ
   તો જીંદગી છે.
    
      લગ્ન જીવનનો સુહાનો અને યાદગાર  સમય પાછળ છોડીને વાસ્તવિક્તા
   માં પગરણ માંડ્યા. નાના નાના બે બાળકોને આંગળીએ વળગાડી,નવો દેશ,
  નવી સભ્યતા અને નવા વાતાવરણમાં પ્રવેશી. એકજ વાક્યમાં તેનો ચિતાર
   આપું. ઘરમાં ગાડી પણ ક્યાં જાંઉ , ઘરમાં ફોન પણ કોને કરું? ૩૦મી ડિસેમ્બરે
   શિકાગોની ધરતી પર પગ મૂક્યો. હૈયે હોંશ અને ઉમંગ એટલો કે પ્રિતમનો
   સથવારો હતો.
  
    સંતાનોની પ્રગતિ એ જ જાણે જીવનનો ધ્યેય બની ગયો.નસિબદાર કે પતિનો
   પ્રેમ  અને સહયોગ  સાંપડ્યો. આજે  બાળકો ખૂબ સુખી છે. ચાર નાના પૌત્ર અને
   પૌત્રી છે. જવાની વિતી ગઈ,હાથ ઝાલનારનો હાથ છૂટી ગયો. ખાલીપણાનો
   ખાલીપો સંતાનના હર્યાભર્યા સંસારની સુવાસથી ભરાઈ ગયો.

     વતનની  યાદ અને સંસ્કાર આજે પણ ધબકે છે. આજે છું કાલે શું તેની ખબર
    નથી.  હરખ, શોક શાના! અંતરે ઉમંગ ભર્યો છે. જીવનમાં ન કોઈ સંતાપ,
   ઉરે ઉલ્લાસ, કુટુંબની  પ્રગતિ પર હૈયે છે  “હાશ”. ઈશ્વર પર છે સંપૂર્ણ વિશ્વાસ.    

         ઉદરેથી અવતરણ  માડી
        વૈતરણીમાં વહેવા માંડી
        ખપેનાં  હલેસાં કે હોડી
        ભણતરની તરવી  ખાડી
        જ્ઞાનની ચાલતી  ગાડી
        જુવાનીની ઓઢી  સાડી  
        કન્યા બની સુહાની લાડી
        સાજન સંગે લીલી  વાડી
        અહંની  ઉંચી  તાડી
        સંસારની  નજર્યું  બાંડી
        જીવજંતુ  ખાયે  ચાડી
         આળસે  રોકી  પાડી
         બધિર કાન ચામડી જાડી
         અનુભવની આંખો ફાડી
         સંસ્કારથી  દીપી ઘડી
         સમઝણે સર્જી લીલી વાડી
         પરમાર્થની કેડી છાંડી
         સ્વાર્થનો  છેડો  ફાડી
         સત્યની  ઝાલી  નાડી
         અંતિમ  યાત્રાની  ગાડી
         અનંતની  મીટ  માંડી   

    નામ તેનું ‘જુગલ’ પણ જુલી સાથે પરણ્યા પછી
  બની  ગયો ‘જોલી’.
 
     જોલી, જુલીને લઈને પહેલી વાર ભારત આવ્યો .
  તેમાંય  પછો  ગુજરાતના  ગામડામાં .
    બાએ  સવારના પહોરમાં  છાશ વલોવીને માખણ
   રોટલા પર મૂકીને આપ્યું. જોલી ને તે ખૂબ ભાવતું.
  ગામડામા  જોલીની મા હાથે ટીપીને એવા સરસ
   રોટલા  બનાવે કે સીધા હાથમાં લઈને જ ખવાય.

   જુલી આ પધ્ધતિથી  તદન અજાણ. જોલીને આવી
  રીતે  ખાતો જોઈ સ્થળ અને સમયનું  ભાન ભૂલી બેઠી.

   Jolly  dear are you out of your mind.
  How can you eat plate also.

     આંખે  દેખ્યું હોય , સાચું  હોય અને  અનુભવ્યુ  હોય  તોયે  મન ન માને તો  શું
      કરવું. કાંઈ નહી  તો  મિત્રો ને  જણાવવું. ૨૦૦૭  વિદાય  લેવાની  તૈયરીમાં છે.
    ૨૦૦૮ નો  ઘોડો  બારણે  ઉભો  થનગની  રહ્યો  છે.
          
           લગ્ન  ઘરઘરની  સળગતી  સમસ્યા છે. નસિબદાર  મબાપના  બાળકો
       પરણી  ગયા  છે.  પછી  ભલે ને તે પ્રેમ લગ્ન   હોય કે  બીજી રીતે. આજે 
       સમાજમાં  ૩૦ થી ૩૫  વર્ષના  યુવાન , યુવતીઓ નજરે  ચડશે જેઓ સાથીને
       મળવાના  પ્રયાસ આદરી  રહ્યા  છે.

           તમે  કદાચ  નહી  માનો  કે જે  હું  લખવા  જઈ રહી  છું તે સત્ય હકિકત
       છે યા  મનમાંથી  ઉપજાવેલી. કિંતુ  ‘ગીતા  પર હાથ મૂકીને  કહીશ જે પણ લખું
       છું  તે સત્ય  છે અને સત્ય સિવાય  બિજું કાંઈ નથી’.

       આજે  રવીવારની  સવાર હતી. મારો પ્રાતઃકર્મ  પતાવી ને કામમં પરોવાઈ.
    છેલ્લા  બાર  વર્ષથી  રેડિયો પર  અમે ચારેક  મિત્રો  અપીએ  છીએ. પછી ત્યાંથી
      એક  વાગે  ખૂબ  સુંદર પરિવારમાં  ભજન ગાવાનો  કાર્યક્રમ હોય  ત્યાં  જઈએ.
   સાચે  રવીવારની  તેથી  હું કાગડોળે  રાહ જોતી  હોંઉ  છું. આ રવીવારે એક સુંદર
     સાધારણ દેખાવની   યુવતી  આવી  હતી. તેનું  હાસ્ય તો  મધુરુ  હતુ કિંતુ  નામ
     મન મોહીલે  તેવું. આ વાતમાં  તમે  કદાચ  મારી  સાથે સહમત નહી થાવ
      તેથી  વધુ  નહી  લખું. એ  મારો  અંગત  અભિપ્રાય  છે.
      વાતમાંથી  વાત નિકળી અને  મારાથી ઉમર પૂછાઈ  ગઈ. એના જવાબથી
      મેં  હસીને  કહ્યુ ‘એક  જમાનામાં  વર્ષો પહેલા  મારી  પણ  એ ઉંમર હતી.
    વાતમાં ને વતમા મેં તેને  પૂછ્યું  કેટલા વર્ષ થયા લગ્નને. તો કહે કે સાત.
    તે  પોતે  કમપ્યુટરમા  માસ્ટર્સ  હતી. તેનો  પતિ  કેમિકલ એન્જીયર હતો.
    જેણે  પી.એચ. ડી. કર્યું  હતું. જો કે  આજકાલ  ભણતરની  કિંમત ખબર
       હવાથી  બાળકો  મહેનત કરિને તે પામે છે.
          વિસ્મય  તો  ત્યાં થયો કે  બંને  જણા  લગ્ન  પહેલાં  એકમેકને મળ્યા
      પણ  ન  હતા! લગ્નને  દિવસે  પ્રથમવાર દર્શન અને સ્પર્શ પામ્યા.હવે તમે
      માનશો ને મારા પ્રતિભાવનો  ———–
      થોડીવાર  અમારે  વાત  થઈ બનવાકાળ સાથે જમ્યા .પરિચય થોડો થયો
      એટલે  મારાથી  રહે વાયુ નહી ને કહ્યુ  તમે  કઈ સદીમાં  વસો છો એ મારા
      માનવામાં  નથી  આવતું? ———————-        

                          કવિ  દપતરામ  કહે છે

              પોપટની  ચાંચ  વાંકી

                કૂતરાની   પૂંછડી   વાંકી

                  બગલાની   ડોક   વાંકી

                   હાથીની   સુંઢ  વાંકી

                           અને

                    ઉંટના   અઢાર   વાંકા
                 આજે  ૨૧મી  સદીમાં   મારી  વાત  સુણો

                        બાંકે  બિહારી

                           બાંકેલાલ

                              બાંકી  નજર

                                 વાંકા  વેણ

                                    વાંકી   છટા
                                        વાંકુ  નસીબ

                          
                                           વાંકા   રસ્તા

                                               અને
                                               માનવીનું  મન   વાંકુ

          ૨૦૦૭  નું વર્ષ  લગભગ  પુરું  થવાની  અણીપર  છે. ૨૦૦૮  દરવાજો
  ખટખટાવે  છે કે ક્યારે  બારણું ખૂલે  અને  પ્રવેશ  પામે. જ્યારે  શાળામાં ભણતી
  હતીને  વર્ષ બદલાય  ત્યારે ખૂબ  ગમતું.  આજે  નથી  ગમતું  એમ ન  કહી
   શકું  કિંતુ  તે વખતે  બાળપણ હતું , ભોળીભાલી  હતી. ગમ્મત મઝામાં દિવસો
   ગુજરતા હતા.
      હું તો એકની એક હતી તેથી  ખૂબ સરળ જીંદગી  જીવી. મારી  ખાસ  સહેલી
   માલતી. માતા પિતા અને ચાર ભઈ બહેન . પૈસા વાળાની  દિકરી પણ કુટુંબમા
    જમેલા ચાલતા તેની અમે બંને ઘણીવાર  ચર્ચા કરતા. બાળમાનસ પર તેની છાપ
    પડેલી  તે આજે  રહી રહી ને ઉભરી આવે છે.
      કુટુંબમાં  ઉભરાતા પ્રશ્નો, કોઈના લગ્ન  લેવાના  હોય. કોઈને દવાખાને દાખલ
    કરવાના હોય.  મામા કે માસીનો  દીકરો  ગામથી  મુંબઈ  ભણવા આવ્યો હોય. પાડોશીને
    ત્યાં  દીકરાની  બાધા ઉતારવાની હોય કે પછી  મૂળા કે મૂઠા ધોવાના હોય. સાંભળીને
    ત્યારે  તો હસવુ  આવતુ. દાદીમા  ગુજરી  જાય તો તેમનું બારમું ને તેર્મું થરું હોય.
   બા,  દાદા  ,વડીલ ઘરમાં તેમની  આમન્યા જળવાતી. તેમના આદર થતા. આવું
     ઘણું બધુ  મનના  ભંડારામાં ભરાયું  હતું.
      જ્યારે  અજે ૨૧મી  સદીમા, અને એમાંય  પાછા અમેરિકામા. વાત જ ન પૂછશો.
   એ જ છે માત્ર  વાઘાં  બદલાયા છે. સાડી ને બદલે  પંજાબી એ પ્રવેશ કર્યો છે. માથે
     ઓઢીને  ફરનાર  આજે  સ્કર્ટ અને બ્લાઊઝમાં છે.
      હા, આજે  પ્રેમ લગ્નો  વધ્યા છે તેમ ઈન્ટરનેટ પર પણ લગ્નો લેવાય છે. ઓળખીતા
     પાળખીતાના છોકરા  છોકરી આપસમાં  મળીને  લગ્ન  સંબંધ  બંધાય છે.
       અવસાનના  પ્રસ્ંગે  બ્રાહ્મણોને  તડાકો પણ પડે છે. હિંદુસ્તાનમાં વર્ષો પહેલા
     ચાલતા રિતરિવાજો  પ્રમાણે લગ્નો  લેવાય છે. અમુક બાળકો માબાપની પસંદ નાપસંદની
     કોઈ  પરવા કરતા નથી. આજ કાલની  યુવા પેઢી ભણતર મેળવીને કમાય છે તેથી
      કશાની  પરવા શાકાજે  કરે. દીકરીઓ  ૨૫ ,૩૦ અરે ૩૫ વર્ષની થાય યોગ્ય પાત્ર
       મેળવી શકતા નથી. અને જે પરણેલી છે તેઓને કોઈના બાપની સાડાબારી નથી.
          કોલેજકાળમાં અમે બહેનપણીઓ માબાપને રૂઢી ચુસ્ત માનતા હતા. કિંતુ
     તેમની  આમન્યા તોડવાનો સ્વપ્ને પણ વિચાર ન કરતાં. કહેવાય છે કે
         ‘દિકરી ને ગાય દોરે ત્યાં જાય.’ કિંતુ આજે ગાયની વસ્તિ પણ દેશમાં ખૂબ
    વધી ગઈ છે. તેથી   ‘દિકરીને ગાય  ફાવે ત્યાં જાય;’ ઉચીત લાગે છે.
       આજે હાથ જોનારા ભવિષ્ય ભાખનારાને તો લોટરી લાગી ગઈ છે. હિંદથી
     ભણવા આવેલો બુધ્ધિશાળી યુવા વર્ગ  બેફામ પૈસા અમેરિકામાં કમાય છે. આજે
     રોકડાને ઉધાર કાલેની માફક ‘ આજે લગ્ન ને છૂટાછેડા કાલે’. અરે કાલે શું કામ
     બે ચારબાળકો થયા પછી પણ.
      શું  આ આપણી સંસ્કૃતિ છે? 

                                        ચાલો  ત્યારે  થાવ  તૈયાર.
           
            સહુથી  પહેલા  કમપુટરની  બધી  ચાવી  સમજવી  પડશે.
   

             તૈયાર

                  જો  જીવનમાં  હોય                                             

                            ખુશી              SAVE

                            ગમ               DELETE

                            સંબંધ              DOWNLAD
                            દોસ્તી              FAVORITE

                           દુશ્મની              ERASE

                            સત્ય                KEY  BOARD

                           જૂઠ                  SWITCH  OFF

                            ચીંતા              BACK  SPACE

                            પ્યાર              INCOMING  ON

                           નફરત              OUTGOING  OFF

                          વાણી                 CONTROL

                           હંસી                  HOME  PAGE

                           ગુસ્સો                HOLD

                           મુસ્કાન              SEND

                            દિલ                 WEB-SITE

                            આંસુ                 ALT

                           ધિક્કાર               SPAM

    
             શરૂઆત  માં  આટલું  પૂરતું  છે.  જો આમાં તમે પાકા

             થઈ જાવ તો  બીજો  અંક  ફરી  મળીએ  ત્યારે.

            ચાલો  ત્યારે  યાદ  રાખવા બેસી  જાવ.
              વિદ્યાર્થિની  ભાષામાં  કહું  તો ‘ગોખવા’  માંડો.
 
        

                     ગુજરાત  હિંદનો  છે  એક  ભાગ
                   જય હિંદ જય હિંદ બોલો સાથ
      ગુજરાત  વિશે  જાણવા  લાયક  સત્ય.

    ૧.  આપણા  ભારતનુ  સહુથી પ્રગતિકારક  રાજ્ય.
        જેની પર કેપીટા જી.ડી.પી. ૩.૨ X સરેરાશ.

    ૨.   જો ગુજરાત  પ્રાંતને બદલે  દેશ  હોત તો દુનિયામાં
             તેઓ  ક્રમ ૬૭ મો આવત્.
  
    ૩.   પ્રગતિના  સોપાન.

         અ.  ૨૦  ૦/૦  ભારતની  ઔદ્યોગિક  પેદાશ.

         બ.     ૯  ૦/૦  ખનિજની  ઉત્પત્તિ.

         ક.   ૨૨  ૦/૦     નિકાસ.

         ડ.   ૨૪   ૦/૦   કાપડ  ઉદ્યોગ.

         ઈ.   ૩૫  ૦/૦    દવાના ક્ષેત્રે  ઉત્પાદન.

         ઉ.   ૫૧  ૦/૦    પેટ્રોકેમિકલ  ક્ષેત્રે ઉત્પાદન.
     ૪.  દુનિયનો  સહુથી  મોટો  વહાણ  તોડવાનો ઉદ્યોગ.
         ભાવનગરના   ‘અલંગ’  વિસ્તારમાં.

     ૫.  ‘રીલાયન્સ એનર્જી ‘ ઉદ્યોગપતિ  શ્રી ધીરૂભાઈ
                અંબાણીની  પાયાનિ રીફાઈનરી ‘જામાગરમાં.’

     ૬.   ગેસ પર આધારિત  વિજળીનું ઉત્પાદન ૮  ૦/૦.
          અણુ-પરમાણુ વીજનું ઉત્પાદન અને તેનો ખપભોગ
                 ૧  ૦/૦.

     ૭.    એસ. & પી. ૨૦   ૦/૦  અને સી. એન.એક્સ્ ૫૦૦
                 કોર્પોરેટ  ઓફિસ  ગુજરાતમાં.

      ૮.   શેરબજારની  ૩૫  ૦/૦  પકડ  ‘ગુજરાતી’ઓના  હાથમાં.

      ૯.   ઉત્તર અમેરિકાની  ૬૦  ૦/૦  વસ્તી  ગુજરાતીઓની.
     ૧૦.   અમેરિકાના  વતની  કરતાં  સરેરાશ  આવક  ત્રણ ગણી.
           કોની?  ગુજરાતીઓની.

     ૧૧.   ભારતમાં  સહુથી  લાંબો  દરિયા કિનારો  ગુજરાતને ફાળે.
     ૧૨.   સહુથી  વધુ  ચાલુ  વિમાન ઘર  ગુજરાતમાં  ‘૧૨”.
     ૧૩.   સમગ્ર  ભારતમાં  ઉદ્યોગોમાં  ૧૬  ૦/૦ મૂડી  રોકાણ.
    ૧૪.    શાકાહારી  નુ પ્રમાણ  ગુજરાતમાં  સહુથી  વધુ.

    ૧૫.    ૭માં  ક્રમે  ‘અમદાવાદનું ‘ નામ. મોટું  શહેર.
    ૧૬.    સહુથી  પહેલો  ‘શાકાહારિ  પિઝ્ઝાહટ’ અમદાવાદમા
                 ખૂલ્યો.

    ૧૭.     સમગ્ર  એશિયામાં  ‘ગાંધીનગર ને’ મળેલું   બિરૂદ.
            હરિયાળું  પાટનગર.

    ૧૮.     ગુજરાતનુ  ‘સુરત ‘ શહેર  દુનિયામાં  ઝડપી  પ્રગતિઆરક.
    ૧૯.    ‘ઇન્ડિયન ઈનસ્ટીટયુટ ઓફ મેનેજમેન્ટ’ એશિયાનુ  પહેલું અને
                  દુનિયામાં  ૪૫ મા ક્રમે આવે છે.
   ૨૦.     ખુબજ  સુરક્ષિત  રાજ્યમાં જેની  ગણના થાય છે. 
           ‘૨૦૦૨’ નો શરમજનક  ગોધરાકાંડ બાદ કરતાં.
   ૨૧.     ગુજરાતમાં  સ્ત્રીઓ  વિરૂધ્ધ ઓછા ગુન્હા દાખલ થાય છે.
            એ.પી., દિલ્હી, બિહાર, ઝારખંડ અને યુ.પી. કરતા.

   ૨૨.     ‘નેશનલ  ક્રાઈમ રેકર્ડસ બ્યુરો’ના મત પ્રમાણે ગુજરાતમાં
                   ટીયર  ૧   અને   ટીયર  ૨ ના ગુન્હા ખુબ ઝૂઝ છે
     ૨૩.     ‘ સ્થાવર  જંગમ’  મિલકતના રોકાણમાં  અમદવાદનો
                  ક્રમ  બીજો છે.
            બેંગ્લોર, ચેન્નાઈ , હૈદ્રાબાદ, મુંબઈ  અને  દિલ્હી.

           નવા  કાયદાની  શરૂઆત કરવામાં ૩જો  ક્રમ.
          
            માનવ શક્તિમાં  ૪થો  ક્રમ છે.

      આ છે  આપણા ગૌરવવંતા  ગુજરાતનો  હેવાલ.                                 

શાનો  પુરાવો  જોઈએ  છે
     
      અસ્તિત્વનો      હાજરીનો     કે   ગેર હાજરીનો

       પુરાવો   અપનાર   અને    લેનાર   આપણે   કોણ

        શું  હું  સમક્ષ   છું  તે  પૂરતું   નથી

          અસ્તિત્વનો   ઉદય   અને   અસ્ત   હોય

          હાજર,  ગેરહાજરીમાં    પણ   હાજર   હોય

           ગેરહાજર   પરિસ્થિતિ   પર   અવલંબિત    છે

            આંખે  દેખ્યું   પણ  ખોટું  હોઈ  શકે

             કાને   સાંભળ્યું   પણ   વાહિયાત    હોય

             પુરાવો        પુરાવો       પુરાવો

             બૂમો     ના    પાડો

                ના  ઠુકરાવો

               અહિં  જ  છે
                સમક્ષ  છે
                શ્વાસમાં  છે
                 ઉછવાસમાં  છે
                  હમણાં  છે
                   ક્ષણમાં  છે
                    સંગીતમાં  છે
                      લયમાં   છે
                       આંગણમાં  છે
                         ચોતરફ  છે
                           અણુ અણુમાં  છે
                            ધડકનમાં  છે
                             ઈશની  કૃપામાં છે  
           

મનડાની  મધ્યે
        હૈયામાં  હલચલ
          પુરાની  પાવન
            પ્રિત્યુના  સાવન
             આવો  સજાવો
               યાદો એ માળો
                 દિલમાં  દીવાઓ
                   પ્રેમે  પેટાવો
                     વાલમ તમારી
                        ખુમારી છે પ્યારી
                           નયનોની બારી
                              જુએ  વાટ તારી
                                 જીવનની ગલીઓમાં
                                    વાટે તું મળીઓ
                                       અંતરથી  પુછું
                                         ક્યાં તું  ખોવાણો
                                            જીવનની  નૈયા
                                                ન  છો  ખેવૈયા
                                                  શા  કાજે તમે
                                                     મુજથી  રિસાણા