રમેશઃ અરે યાર મેં નવું ઘર લીધું. ક્યારે આવે છે?
દિનેશઃ સમય મળ્યે જરૂર આવીશ.
રમેશઃ ફોન ક્રર્યા વગર આવી ટપક્યો. ચાલ વાંધો નહી.
હવે જમીને જજે.
દિનેશઃ તને કાંઈ ના પડાય. જમવાના ટેબલ ઉપર.
ઘર ખૂબ જ મોંઘુ છે નહી?
રમેશઃ હા. યાર.
દિનેશઃ જમવામા માત્ર દાળ, રોટલી અને ભાત પિરસાયા.
યાર, શાક લાવવાના પૈસા તો રાખવા હતા.
દશેરા આવ્યા અને ગયા.
કહેવાય છે રામ સીતાને રાવણ પાસેથી પાછા અયોધ્યા લાવ્યા.
આપણે ‘રામ’ ક્યારે જીવનમાંથી રાવણને મારી ‘સીતા’ પાછી પામીશું ?
મનના મલિન વિચારો, મનસૂબા, તરંગોને વિદાય કરવાનો સમય પાકી ગયો છે.
૬૦ની ઉપર પહોંચેલી કોઈ પણ વ્યક્તિ કાઢ્યા એટલા કાઢવા માટે તૈયાર નથી.
શરદ પૂર્ણિમા આવશે અને દિવાળી બારણા ખટખટાવી રહી છે.
હે મન, જાગ્રત થા. સમય ઝૂઝ છે કામ ઘણા આટોપવાના છે.
આળસ ખંખેર અને કામે લાગ.
સમય પસાર નથી થતો.
આપણે પસાર થઈ રહ્યા છીએ.
પાછું વળીને નહી આગળ નજર સ્થિર કરી કદમ ઉપાડ.
મનનો ધર્મ છે ‘ચંચળતા’.
ધૈર્ય, સહનશિલતા, મૌન, વિવેક ,સદભાવનાનું પંચામૃત બનાવ.
માતાની આઠમનો મહિમા જે ઉજવે તેને ખબર હોય. સવારથી નીમ્મી
ઘર શણગારવામા પડી હતી. રાતના પૂજન પછી લગભગ ૧૨૫ માણસ
જમનાર હતા.
અમેરિકામા હતી પણ ડોલર સારા એવા ભેગા કર્યા હતા તેથી તેને
જરાપણ ચીંતા ન હતી. ‘ગઝીબો’ના બે કોક રસોઈ કરવા આવી ગયા હતા.
ત્રણેક મેક્સીકન કામ કરવા બોલાવી હતી.
નિમ્મીને તો ખાલી પ્રસાદનો શીરો બનાવવાનો હતો તે પોતાની મમ્મીની
રેસીપી પ્રમાણે બનાવી લીધો. સુકામેવાનો થાળ તૈયાર કર્યો. ફળના પણ ટોપલા
ભર્યા હતા. કાપેલું ફળફળાદી લોકો બગાડે છે તેથી નાની કટોરીમા કાપેલું રાખી
બાકી બધાને જવા ટાણે પ્રસાદી રૂપે આપવાનું હતું.
ઘર આખું સુંદર સજાવ્યું હતું. ઠેર ઠેર મિણબત્તીઓ અને દિવડા પ્રગટાવી
ગર ઝળાહળાં કર્યું હતું. નીમ્મીની મમ્મી સરસ સાડિ મુંબઈથી લાવી હતી તે પૂજામા
પહેરવાની હતી.
નિરવ હસતું મોઢું રાખવાનો પ્રયત્ન કરી રહ્યો હતો. નીમ્મી ખુશ રહે તેજ તેને માટે
અગત્યનું હતું. બે દિકરા અને વહાલસોયી દિકરીની નીમ્મી ‘મા’ હતી.
નિરવને એક બહેન અને એક ભાઈ હતા. તે ઘરમા સહુથી નાનો પણ પૈસે
ટકે સહુથી સુખી. મોટા ભાઈ અને બહેને નિરવની પ્રગતિ માટે પાછું વળીને જોયું ન
હતું.
તેના પપ્પા નિરવને ઘોડિયામા હતો ત્યારના વિદાય થયા હતા. નિરવની પ્રગતિથી
સહુ ખુબ ખુશ હતા. પણ રાજ્ય નીમ્મીનું હતું તેથી કાંઇ બોલતા નહી. નીમ્મીને તો
કાંઇ ફરક પડતો ન હતો પણ નિરવ દુખી થાય તે કોઈ હિસાબે મંજુર ન હતું.
નિરવની મા અમેરીકા આવી હતી. આમ તો નીમ્મી નિરવની હાજરીમા
કાંઇ ન કરતી પણ તેની ગેરહાજરીમા અવગણના કરતી તે સહન ન કરી શકી.
ધીરે ધીરે અંદરથી ખવાતી ગઈ. નિરવ પૂછે ત્યારે કશોજ જ્વાબ ન આપતા
અંહી મન નથી લાગતું કહી વાત ઉડાવતી.
માને આગ્રહ કરીને દિવાળી કરવા રોકી હતી. નીમ્મી ઈછતી ક્યારે વિદાય
થાય પણ નિરવ તેનું સાંભળતો નહી. શ્રાધ્ધના દિવસોમાં નિરવના પિતાના શ્રાધ્ધ
ઉપર ‘ આ બધા ધતિંગ’ કહિને વાત ઉડાવી દીધી.
ખલાસ કુમુદબહેન , નિરવના મા પડી ભાંગ્યા. અને ચોથા નવરાત્રે હોસ્પિટલ
ખસેડવા પડ્યા. માતાની આઠમ નો પ્રોગ્રામ પહેલેથી કરેલો હતો એટલે કાંઇ મુલતવી
ન રખાય.
પૂજાનો સમય થયો અને નીમ્મી અને નિરવને પૂજામા બેસવાનુમ હતું. નિરવે
પોતાના દિકરાને કહ્યું મમ્મીને મનાવજે કે પુજામા આજે મારે બેસવું છે.
પૂજાની વિધિ દોઢ કલાક ચાલવની હતી . નીમ્મીથી નજર બચાવી એ દોઢ
કલાક પોતાની ‘મા’ જોડે હોસ્પિટલમા જઈ ગુજારી આવ્યો.
આમ તો આજનો દિવસ કત્લેઆમ નો હતો. જો મેં મારી
વિચારશક્તિ નો અભિગમ ન બદલ્યો હોત તો હું રડવા
સિવાય બીજુ કાંઈ ન કરત.
પણ રડે એ બીજા. આનંદ મંગલ ન મનાવું ? ખબર
હતી કે સમુહમા કત્લેઆમ, શિરચ્છેદ થવાનો છે. હસીને મરવું
કે રડી ને તો પછી હસવું જ શું ખોટું .
અંતિમ સમયે મારી સાથે મારા સગા વહાલાં , ભાઈબંધ
અને પૂર્વજ સઘળા સાથે હોવાની હૈયે ધરપત હતી. માત્ર સાથ,
બાકી દરેકનું મોત અલગ અલગ.
ખુશીની વાત તો એ હતી મૃત્યુ પછી પુનર્જીવન પ્રાપ્ત
થવામાં ઝાઝો સમય નહોતો લાગવાનો. મારું અસ્તિત્વ મિટાવી
વળી પાછો હું રમણ કરવાનો. જ્યાંથી ઉદભવ હતો ત્યાંથી પાછો
નવપલ્લવિત થવાનો. હવાનો ઝોકો અને સૂર્યના કિરણ સંગે ગેલ
કરવાનો.
જો નસિબ સારું હશે તો આ વખતે કદાચ આવરદા લાંબો
પણ હોય. મારા અસ્તિત્વ પર મને ગર્વ છે. કુદરતની કૃતિમા હર
એક ચીજ અમૂલ્ય છે. દરેક ચીજ પોતપોતાને સ્થાને શ્રેષ્ઠ છે.
‘કીડીને કણ અને હાથીને મણ’ ને પણ એ જ કુદરતનો
નિયમ લાગુ પડે છે’. મને ખબર છે આમ સાવ સામાન્ય પણ
આવી સુંદર વાત કોણ સમજાવે છે. મને ન ઓળખ્યો ! અરે હું
છું ઘાંસનું તણખલું. આજે બાગમા ઘાંસ કપાવાનું. બોલો મારો
શિરચ્છેદ થયો કે નહી અને તે પણ સમુહમાં.
લીલા ભગું સુકું બળે તે ઉક્તિ મુજબ હું મારા પરિચિતો
જે સૂકાઈને ત્યાં હતા તે બધાની જમાત મા ભળી ગયો. પાછો
ઉડીને હું એ જ બાગમાં માટી સાથે મળી મારું અસ્તિત્વ ગુમાવી
ખાતર બની ફરી પાછું હવા સાથે ઉગીને લહેરાઈશ. સૂર્ય કિરણ
સંગે ગેલ કરીશ.
હવે તમે માન્યું ને કે શામાટે હું મૃત્યુનો મહિમા ગાતો હતો.
માનવ ખબર નહી તારા અને મારામાં કેટલું સામ્ય છે. બાકી મૃત્યુ
અનિવાર્ય છે. અને પછી જનમ પણ થવાનો——
૧૦–૧૦–૧૦ ખૂબ પવિત્ર અને અણમોલ દિવસ.
૧ . પાછો નવરાત્રીના દિવસોમા. જેમાં દસમો
દિવસ હોય ” દશેરા”.
૨ . દશાંશ પધ્ધતિ સારા જગમાં પ્રચલિત.
૩ . ૦,૧,૨,૩,૪,૫,૬,૭,૮,૯
જે આંકડા વગર વિશ્વની સ્થિતિ કલ્પવી અસંભવ.
૪ . બે હાથ પણ આંગળા દસ.
૫ . શ્રીમદ ભાગવતનો દસમો સ્કંધ.
૬ . હિંદુ ધર્મની દસ અગત્યની ગણાતી —–
૧. પુસ્તકઃ ગીતા
૨.દેવઃ ગણપતિ
૩.તીર્થઃ કાશી
૪.પ્રતિકઃ ૐ
૫.પ્રાણીઃ ગાય
૬.નદીઃ ગંગા
૭.છોડઃ તુલસી
૮.ફળઃ શ્રીફળ
૯.શુકનઃ કુમકુમ
૧૦.આંગણેઃ સ્વસ્તિક
૭. કોણ સર્વમાન્ય
૧. વચનઃ રામનું
૨.બળઃ ભીમનું
૩.દાનઃ કર્ણનું
૪.ક્રોધઃ દુર્વાસા મુનીનો
૫.બાણઃ અર્જુનનું
૬.ઝેરઃ નાગનું
૭.દોસ્તીઃ શ્રીકૃષ્ણ અને સુદામાની
૮.શિતળતાઃ ચંદ્રની
૯.સત્યઃ રાજા હરિશ્ચંદ્રની
૧૦.સત્સંગઃ સજ્જન યા ફકીરનો
૮. શું અપનાવશો ?
૧. ઘડિયાળઃ સમય સૂચકતા
૨. દરિયોઃ વિશાળતા, ઉદારતા
૩. કીડીઃ સંગઠનતા
૪. દીવડોઃ ઉજાસ ( જાતે બળીને)
૫. વૃ ક્ષઃ પરોપકાર
૬. સૂર્યઃ નિયમિતતા
૭. કૂતરોઃ વફાદારી
૮. ધરતીઃ સહનશિલતા
૯. મધમાખીઃ ઉદ્યમી પણું
૧૦. ગુલાબઃ સુગંધનું પ્રસરણ (સત્કાર્યના)
૯. આચરણઃ
૧. જાન સમર્પણઃ મિત્ર યા દેશકાજે
૨. મશ્કરી ન કરવીઃ અપંગ યા ગરીબની
૩. વેગળા રહોઃ અભિમાન યા આડંબરથી
૪. ન કરોઃ પર નિંદા
૫. સંયમઃ ગુસ્સા પર
૬. કાન બંધઃ સ્વની સ્તુતિ સાંભળવા
૭. અડગતાઃ સત્ય વચન
૮. દુશ્મનીઃ આળસ, નિષ્ઠુરતા
૯. વિકાસઃ બુધ્ધિ, શરીર
૧૦. યાદ રહેઃ ઉપકાર, ઉપદેશ.
૧૦.
દસમો ગ્રહ ( ભારતમા જગ જાહેર (“જમાઈ”)
નવલી રાતમાં , નવલી રાતમાં
નવરાત્રીની નવલી રાતમાં સોળ સજ્યા શણગાર
મહારાણીમા ગરબે ઘુમવા આવ
ગરબે ઘુમતી સુહાની નારીની શોભા અપરંપાર
મહારણીમા ગરબે ઘુમવા આવ
સોહાગણનું ઝાંઝાર ઝમકે ધરણી ધમધમ થાય
મહારાણીમા ગરબે ઘુમવા આવ
કોડભરી કન્યાના પૂરજે અંતરના ઉલ્લાસ
મહારાણીમા ગરબે ઘુમવા આવ
સહેલીઓના સંગે ઘુમતી સહેલાણીઓ હરખાય
મહારાણીમા ગરબે ઘુમવા આવ.
યમુના તારા માધવને લઈ વિશ્રામ ઘાટે આવ
મહારાણીમા ગરબે ઘુમવા આવ.
શ્રાધ્ધના દિવસો હવે માત્ર ચાર જ બાકી છે. દર વર્ષે આ ટાણે આવે છે.
જે શ્રધ્ધાનો દિપક જલતો રાખે છે.
શ્રાધ્ધમાં કૂતરા, ગાય, બ્રહ્મણને જમાડ્યા. કાગડાને નીર્યું. ખીર ને
લાડવા જમ્યા ?
એ મહત્વનું નથી. પ્રેમથી વિયોગ પામેલાને કેટલા સમર્યા. તેમની શીખની
કેટલી વાતો યાદ કરી તે પગલે ચાલવાનો પ્રયત્ન આદર્યો. માતા, પિતા,
(પોતાના યા પતિ કે પત્નીના) આદર પૂર્વક યાદ કરી દિવાને જલતો રાખ્યો.
વહેલું યા મોડું સહુને એ જ માર્ગે પ્રયાણ કરવાનું છે. જીંદગી પ્રેમથી
આનંદથી જીવો. અરે કદાચ અજુગતું લાગશે પણ ” મરીએ ત્યાં સુધી હસી ખુશી”
થી જીઓ. આજે એકાદશી કાલે રેંટિયા બારસ, પૂજ્ય મહાત્મા ગાંધીજીનું શ્રાધ્ધ
અને જન્મ દિવસ. તેમની કઈ વાત યાદ રાખવી, આચરણમા ઉતારવા પ્રયત્ન
કરવો એ આપણા પર નિર્ભર છે.
બસ, મારા મનના ભાવ લખવાની પ્રેરણા થઈ અને લખાઈ ગયું.
આપણા બાળકો માટે જેમને ગુજરાતી યા
સંસ્કૃતમા તકલિફ હોય.
જીવન ખુશીઓથી છલકાયું
ખુલ્લે દિલે માણી જો
બાળકની ચહલપહલ ઘરમાં
કાન સરવા કરી તો જો
માતાપિતાની આંખેથી અમીની વર્ષા
તે સાવનમાં નાહી જો
પ્રગતિનાં સોપાન સર કર્યા
શ્વાસ લેવા ખમી તો જો
દોડધમમા જીવન ગુજર્યું
ઘડીભર પોરો ખાઈ જો
વિરામ સ્થળ પર ગાડી આવી
ટૂટીની બુટી નથી જાણી જો
Following is a quick typing help. View Detailed Help
Following preferences are available to help you type. Refer to "Typing Help" for more information.