‘અમે યોગના ક્લાસમાં જઈએ છીએ.’ સાધારણ વાક્ય છે. કિંતુ છેલ્લા દાયકાથી ખૂબ

  પ્રચલિત છે. આ યોગ શિખવા હ્યુસ્ટનથી બેંગ્લોર સુધીની સફર ખેડી, આપની સેવામા હાજર.

  ચાલો ત્યારે યોગ વિશે વાંચવા તૈયાર થઈ જાવ.

           અંહી હું તમને રાજયોગ વિષે પહેલાં જણાવીશ. યોગ નો અર્થ છે युज्यते अनेन इति

योगः  संस्कृत મા युज નો અર્થ છે જોડવું તે. રાજયોગના આઠ અંગ છે . પહેલા પાંચ યમ,

નિયમ, આસન,  પ્રાણાયામ અને પ્રત્યાહાર. તે બહિરંગ કહેવાય. બાકીના ત્રણ ધારણા, ધ્યાન

 અનેસમાધિ. જે અંતરંગ   કહેવાય. હવે આજના જમાનામા આપણે આસન કરીએ તેને યોગ

નું નામ આપ્યું છે. જે હકીકતમા સત્યથી  વેગળું છે. સ્વામી વિવેકાનંદે તેને ખૂબ પ્રચલિત કર્યો.

રાજયોગને “ઈચ્છા શક્તિનો” દૃઢ માર્ગ કહી શકાય.   ચાર પ્રકારના યોગના માર્ગ, કોઈ પણ

વ્યક્તિ અનુસરી શકે છે. આમ જોવા જઈએતો એ કોઈ સખત વિભાગ  નથી. દરેક માર્ગ એક

બીજા સાથે સંકળાયેલા છે. કર્મયોગ, ભક્તિયોગ, રાજયોગ અને જ્ઞાનયોગ. કોઈ પણ એક

  માર્ગ અનુસરો ધ્યેય તેનો એકજ છે. 

   રાજયોગના ૮ અંગ છે. આસન તેનું ત્રીજુ અંગ ગણાયછે.  

   યમઃ    પાંચ પ્રકાર ૧. અહિંસા, ૨. સત્ય, ૩. અસ્તેય, ૪. બ્રહ્મચર્ય,  ૫. અપરિગ્રહ.

   નિયમઃ પાંચ પ્રકાર  ૧. શૌચ, ૨. તપસ, ૩. સંતોષ, ૪. સ્વાધ્યાય, ૫. ઈશ્વરપ્રણિધાન

   આસનઃ અર્ધકટી ચક્રાસન, પાદહસ્તાસન, હલાસન, ત્રિકોણાસન વિ.—-

   પ્રાણાયામઃ સૂર્યભેદન પ્રાણાયામ, અનુલોમ વિલોમ, ભ્રમરી, યોગીક શ્વસન વિ.—-

   પ્રત્યાહારઃ   ઈંદ્રિયો ઉપર સંયમ

   આ છે બહિરંગ.

    ધારણાઃ देशबंध चित्तस्य धारणा

   ધ્યાનઃ तत्र प्रत्यय एक तनता ध्यान

  સમાધિઃ तदेव अर्थमात्र निर्भयम स्वरुप शून्यम इव 

   ફરી પાછા મળીશું. જરુરથી વાંચજો. ખૂબ જાણવા મળશે.

    ૧૭મી જૂન ૨૦૦૮, અમેરિકાથી રવાના થઈ  આપણા ભારત દેશ જવા માટે.

૩૧ વર્ષના અમેરિકાના વસવાટ પછી ભારતમાં લાંબાગાળા માટે રહેવા જવાની

અંતરની અભિલાષા પૂર્ણ થઈ. બેંગ્લોરથી ૪૦ કિલોમિટર ‘જીગની’ નામે ગામ છે.

ત્યાંથી ત્રણ  કિલોમિટર દૂર ‘સ્વામી વિવેકાનંદ યોગ અનુસંધાન સંસ્થા’ નામની 

યુનિવર્સિટીમા યોગનો અભ્યાસ કરવા સફળ થઈ.

       મિત્રો તમે નહી માનો એક વર્ષ ક્યાં પૂરૂ થઈ ગયું તે ખબર પણ ન પડી.  

ખૂબ સાદગી ભર્યું જીવન આપણી ભારતમાની ધરતીની સોડમ, એક એક ક્ષણ

ને મેં માણી.   સાથે હતો યોગનો અભ્યાસ. બસ પછી તો પૂછવું જ શું. દરરોજ

સવારે સવાચાર વાગે ઉઠવાનું અને રાતના સાડાઆઠ વાગ્યા સુધીનો ભરચક

કાર્યક્રમ. હા, ખોટું નહી બોલું શરુઆતમા જરા ભણવા માટે તકલીફ પડી પણ

પછી ધીરે ધીરે ટેવાઈ ગઈ.

     અમેરિકાતો સ્વપનામા પણ યાદ આવતું ન હતું. મારા વર્ગના વિદ્યાર્થી મારા

કરતા અડધી ઉંમરના છતા ખૂબ પ્રેમ અને આદર સહિતનું તેમનું વર્તન દાદ માગી

લે તેવું હતું. મને તેમની સંગે જરા પણ અજુગતું ન લાગ્યું. ખૂબ પ્રેમ આપ્યો, ખૂબ પ્રેમ

પામી. ઈશ્વરના લાખ લાખ ઉપકારકે મને આ ઉંમરે આવી સદબુદ્ધિ આપી અને આ લાહવો

મેં માણ્યો.

     યોગની સંસ્થા ખૂબ જ સુંદર છે. સ્થળ ખૂબ રળિયામણું છે. સ્વામી વિવેકાનંદનું પૂતળું પણ

ભવ્ય છે. જો તમે ખૂલ્લા દિલે ત્યાં જશો તો હર પળ, હર ક્ષણ ને માણી શકશો. અધૂરામા

પૂરુ ત્યાં તમને ન મળે દૈનિક સમાચાર પત્ર કે ટેલીવિઝન. શહેરની ધમાલથી દૂર તેથી ગાડી,

ઘોડા, રિક્ષા કે ખટારાની કોઈ રમઝટ નહી.

         બસ બાકીનું તમારા પર છોડું છું. કલ્પના કરીલો ૨૧મી સદીમા કે એ જગ્યા કેવી અલૌકીક

હશે. હવે પછી મળીશ ત્યારે ‘યોગ’ ઉપર પ્રકાશ પાડતા લેખો દ્વારા.

गुरु हमारे मन मंदिरमे गुरु हमारे प्यार

सारे विश्वका वो है दाता नारायण भगवान

ॐ गुरुदेव जय गुरुदेव

गुरु हमारे तन मन सब है गुरु हमारे प्राण

ज्ञान भक्तिका वो है दाता नारायण भगवान

ॐ गुरुदेव गय गुरुदेव

गुरु हमारे धन-दौलत है गुरु हमारे प्यार्

सारे विश्व को ज्ञान प्रदाता नारायण भगवान

ॐ गुरुदेव जय गुरुदेव